Popjelnu srjedu je wšo zaso

nimo... Čas póstnic je so spěšnje minył a tež w redakciji přeco hišće rady na pisane dopomnjenki lětušeje sezony wróćo zhladujemy.

Tójšto tradicionelnych wjerškow su nam noricy a norojo lětsa zaso wo­bradźili. Wšojedne hač w Lipsku,

Kulowje abo druhdźe – wjesołe ­mjezwoča a dobra nalada běchu runje prawy wjesoły witamin

na ćmowych

zymskich dnjach a tydźenjach.

Někotre z našich highlightow smy wam na tutej stronje zestajili a nadźijamy so, zo so runje tak rady na wjesoły „helaw“ dopominaće, kaž my!

Serbske dźiwadło prezentuje prapremjernje kruch, kotremuž tči přeco hišće wjesna žurla w kosćach. Hornjoserbska inscenacija wostanje mało kompleksny bratr delnjoserbskeje wersije.

Swěca hasnje, ludźo womjelknu, swěcy na jewišću so zaswěća – wšo kaž po starym wašnju na hłownym jewišću NSLDź. Samo tematisce so dźiwadło ze swojej lětušej prapremjeru „Smjerć po štučkach“ předaloko preč wot znatych tematiskich polow njezwaži, abo snano tola? Kriminalka, to wšak je něšto noweho, to na deskach w Budyšinje hišće měli njejsmy. Znajmjeńša nic originarnje spisane. Błótowski krimi je Alexander Marusch specielnje za Budyske dźiwadło napisał, a to zhromadnje z něhdyšej dramaturgowku Madlenku Šołćic. Tak daloko, tak šwarnje a wuběrnje. Swoju tekstowu předłohu je Marusch tež sam hnydom inscenował. Někak eficientnje, haj, ale wězo tež někak strašnje. Zo so dramatikar jako režiser přejara w swojim fiktiwnym swěće zhubi, to so časćišo stawa, hač sej to čłowjek mysli. Maruschej je so tutón spagat radźił. Wón wobchadźa z tekstom, kotryž je napisał, tola na dosć kreatiwne wašnje.

W serbskej literaturje chowaja so mnohe drohoćinki, na kotrež je trjeba znowa skedźbnić, zo njebychu so pozabyli. Wotpowědne impulsy chce awtorka serbskim čitarkam a čitarjam

z rjadom „Znowa čitała“ dawać.

W lěće 1973 wuńdźe najznaćiše powědančko Čingiza Ajtmatowa, „Dźamilja“, w serbskej rěči, hromadźe z powědku „Brězyčka moja w čerwjenym rubišku“. Přełožiłoj staj powědce Kata Malinkowa a Beno Budar. Wobaj dalšej nakładaj (1982 a 2013) běštej za šulsku wučbu předwidźanej. Tež ja sym „Dźamilju“ w šulskim času, w abiturnym lětniku, čitała. Nětko, po wjace hač połsta lětach, sej powědku a dalše dźěła Ajtmatowa znowa wotkrywam.

Pobrjóh Jadranskeho morja w Chorwatskej maja mnozy za tajki z najbóle čistej wodu. Dale chwala sej bohatosć mórskeje ryby, wosebje wokoło małych a móličkich kupow. Tute su wosebje woblubowany cil dowolnikow.

Z mandźelskej smój wobzamknyłoj, zo so z dźowku do Šibenika podamoj. Zwonka regularneje sezony njeje na přibrjohu přewjele ludźi było, tak zo mějachmy při płuwanju w kristaločistej wodźe a zaběrje na přibrjohu wulke wjeselo. Blisko Šibenika je tójšto městnow z wulkimi a mjeńšimi kamjenjemi, z pěskom měšane, hdźež je přebytk wočerstwjacy. Bliske kupy turisća na mjeńšich čołmach abo wjetšej łódźi docpěja. W Šibeniku samym wabja krasne domy a twjerdźizny, so do stawiznow republiki Venedig po­dać. Wšelake muzeje, wobchody za suweněry a mnohe hosćency su dalša přičina toho, zo słuša město k najrjeńšim pućowanskim cilam po cyłej Chorwatskeje.