Florian Kindermann wěnuje so derjeměću zwěrjatow – w powołanju ...
Florian Kindermann z Radworja so za skót zahorja, a to we wólnym času a powołanju. Zwěrjata jeho žiwjenje postajeja. Jako manager stadła je za derjeměće dejkow zamołwity. Zbytny čas wón konjam wěnuje.
31lětny pochadźa z rjemjeslniskeje swójby. Nan je moler a tež bratr Fabian rjemjesło wukonja. Florian Kindermann pak rozsudźi so po złoženju matury w lěće 2012 na Budyskim Serbskim gymnaziju za hinaši směr. „Mějach dwě opciji. Jónu zajimowach so za weterinarnu medicinu. W Němskej pak je jenož pjeć uniwersitow, na kotrychž skótnych lěkarjow wukubłaja. Městnow je mało a chětro požadanych“, Radworčan powěda. Druha móžnosć swoje powołanje zwěrjatam wěnować, je studij ratarskich wědomosćow. W nim dźě móžeš so po zakładnym studiju na wobłuk wo zwěrjatach orientować. Składnosć wuži a započa na uniwersiće w Hale studować.
Filozofija bjez słowow
Wustajeńca čajowych šalkow Barbary Kahlen w Pillnitzu
Dokelž chce sama bjezčasna a anonymna wostać, bě naležnosć jeje mandźelskeho a medijoweho wuměłca Wolfa Kahlena, w Europje mjenje znatu čajowu kulturu šěrić. Z lubosću instalowany je pohlad do cyłkowneho tworjenja wuměłče, kotraž je so wjele lět swojeho žiwjenja aziskemu wuměłstwu zhotowjenja keramiki wěnowała. Čajowe šalki, něhdźe wosom centimetrow wysoke a 14 centimetrow w přeměrje, ani jedna kaž druha a kóžda kaž jězba do dalokeho abo njeznateho kraja.
Muzej za wuměłstwowe rjemjesło w Pillnitzu bě na wotewrjenje přeprosył, kruh přećelow Statnych wuměłstwowych zběrkow bě přišoł, a wšitkim so bórze wuwědomi, zo wotměwa so tu něšto cyle wosebite. Njeńdźe jenož wo wustajane sudobja-objekty, ale tež wo filozofiju, wo estetiku, wo njeznate a znate. A wo lubosć.
Identiske žro předewšěm rěčnje rozdźělneju wersijow stawizny ...
Wo zmysle a njezmysle tak mjenowaneho remake hodźi so wuběrnje diskutować. Na praksy, staru maćiznu takrjec zas a zaso wožiwić, wšak tajkale debata ničo njezměni. Nastupajo film je samo někotryžkuli radźeny pospyt – hlej na přikład „Ben Hur“ abo „Fabian oder Der Gang vor die Hunde“. W (popularnej) hudźbje je přiběrajcy z wašnjom, cyłe albumy znowa nahrawać – z dosć rozdźělnym wuslědkom. W literaturje pak je (dotal) skerje wuwzaće, samsnu stawiznu hišće raz napisać, chibazo słušeš k lózym jazykam, kotřiž tole mjez druhim Fjodorej Dostojewskemu wumjetuja. Tón abo tamny awtor by w tym zwisku snano rjekł, zo cyłe žiwjenje po kapitlach na jeničkim teksće filuje. Jurjej Kochej bě jeho debit „drje čitajomny, ale překisany a chětro słódki“, tak zo so něhdźe 60 lět po noweli „Židowka Hana“ znowa pjera jimaše, zo by wo Hance Šěrcec pisał. Rezultat jeho dźěła je njedawno pod titulom „Hana z Hórkow“ w Ludowym nakładnistwje Domowina wušoł.
„Knjeni Simonowa nam Serbam česć čini!“
K 200. narodninam z Dobruše pochadźaceje sobuzałožerki sakskeho Čerwjeneho křiža
Marja Simonowa, skutkujo mjez zranjenymi wojakami w Saarbrückenje„Njebočička knjeni Simonowa, kotraž je sebi w prusko-awstriskej a potom tež w němsko-francoskej wójnje w nastupanju dobreho wothladanja ranjenych a chorych wojakow wulku chwalbu dobyła, bu 23. februara w Drježdźanach z wulkej a wosebnej česću chowana, přewodźana wot wulkeje syły přewodźerjow, mjez kotrymiž běše tež wjele wojerskich wyškow a druhich wojerskich mustwow. Kašć, kotryž šěsć koni ćehnješe, běše nanajrjeńšo wupyšeny, a před nim dźěštej dwě Albertince (wothladowarce chorych), kiž na dwěmaj židźanymaj zawčkomaj wšitke te wšelake rjady a čestne znamjenja njeseštej, kotrež běše njeboha Simonowa wot němskich a wukrajnych wjerchow dóstała. Němska kejžorka bě jara rjany wěnc pósłała, tohorunja běše kralowna Carola wulki ławrjencowy wěnc na běłožidźanym zawčku spožčiła.
ze zběrki „Składnostne hrónčka“, LND / Foto: Handrij Baumgärtel (23
Koslowčenjo su přewšo aktiwni
Starožitnosće a načasnosć, zhromadnosć a ideje – mała wjes, kotraž něšto zdokonja
Ducy po Koslowje k dundanju přišła njejsym. Abo tola? Je-li słuša k tomu, zo tu a tam pozastanu a so z ludźimi rozmołwjam – haj, potom je to cyle wosebite a přijomne dundanje było.
Chcyše na periferiji skutkować
Wo Jakubje Lorencu-Zalěskim (1874–1939) a jeho skutkowanju w kónčinje wokoło Slepoho
Smjertne hrona (z dźenika)[...] Naš lud začuwa předwječor orgijow němskeho nacionalizma. Lěto 1933 by nas zabiło, jeli bychmy tež hišće při najčilišich mocach byli.
Dźensa dopołdnja přińdźeštaj žandarmaj ke mni, zo byštaj mój dom za strašnymi pismami přepytowałoj. Staj pytałoj přez hodźinu a staj zešiwk z listami a wurězkami sobu wzałoj. Najbóle zajimowaštej so za naše towarstwo „Swěrnosć“, hač so schadźujemy, hač smy Sokoljo, a štó je předsyda, hdźe so schadźujemy. Jenož to, zo hižo tři lěta spimy je nas před dalšimi wobužnosćemi wuchowało. [...]
„Pawki su fascinowace zwěrjata“
Z pućowanjemi po přirodźe chcetaj ludźi pozbudźować, so z mnohostronskim žiwjenjom rozestajeć
Štóž rano zahe stawa, móže sej we Wulkich Zdźarach přirodu wotkrywać, kotraž je jara wšelakora. „Narano – hdyž rosa trawu hišće pokrywa – je tu łuka drohoćinka“, Reinhard Robel wopisa, jako zhladuje na přirodu wokoło Wojerowskeje Čornicy. Wot lěta 2016 je wón čestnohamtski přewodnik po přirodźe w Biosferowym rezerwaće Hornjołužiska hola a haty. Hojata, dźiwje swinje, skopčki, žorawje, kołpje, šědźiwe husycy a samo hupaka je tam hižo wuhladał. Njedawno je wón zajimcam „tajny swět pawkow w swojim žiwjenskim rumje“ zbližił. Tak rěkaše prózdninski poskitk biosferoweho rezerwata. Wot lěta 1998 čestnohamtska přewodnica po přirodźe Kerstin Robel zhromadnje z mandźelskim Reinhardom zajimawe fakty wobdźělnikam rozłožuje.
„UNESCO-titul njeje instrument turistiskeho marketinga, ale program ...
Wot 26. julija słuša městačko Ochranow jako dźěl sydlišćow Ochranowskeje bratrowskeje wosady, hromadźe ze městomaj Betlehem w US-staće Pennsylvania a Gracehill w Sewjernej Irskej, do swětoweho kulturneho namrěwstwa UNESCO. Milan Pawlik je so z měšćanostu Ochranowa Willemom Riecke rozmołwjał. 51lětny wukonja zastojnstwo hižo 16 lět a je z aktiwny čłon tamnišeje Ochranowskeje wosady.
Štó běše iniciator požadanja Ochranowa wo přiwzaće do swětoweho kulturneho namrěwstwa UNESCO? Kak dołho je cyłkowny proces připóznaća trał?
W. Riecke: Zamołwitosć za požadanje kaž tež koordinowanje požadanskeho procesa ležeše dospołnje w našimaj rukomaj, w rukomaj komuny. Ochranow je jako město próstwu stajiło a je nětko tež nošer UNESCO-titula. Wo požadanju přemyslować započinali smy hižo před 30 lětami. Wot lěta 2018 smy potom cyle konkretnje do tutoho směra kročili. Nastork za to běše iniciatiwa Ochranowskeho sydlišća Betlehem w USA, kotrež bu na tamnišu narodnu lisćinu požadarjow wo UNESCO-titul přiwzate a kotrež běše same hižo požadanski proces zahajiło.
Delnjoserbscy maćernorěčni hižodlěje akterojo w serbskim radiju
Serbska redakcija rbb a župa Delnja Łužica stej jich njedawno w Groźišću počesćiłoj
Tež w Hornjej Łužicy ma Bramborske serbske radijo Rozhłosa Berlin-Braniborska (rbb) swěrnych připosłucharjow a připosłucharki. To runje tak za delnjoserbski telewizijny magacin „Łužyca“ płaći. Tak cuza jim delnjoserbšćina njeje. Štóž so při tym jeno za to njezajimuje, štož so w Delnjej Łužicy předewšěm na serbskim polu stawa, ale chce rjanosć a bohatosć delnjoserbskeje rěče a jeje dialektow w połdrahodźinskim serbskim postrowje z Delnjeje Łužicy dožiwić a wužiwać, ma w delnjoserbskim rozhłosu we wosebitym programowym dypku rjanu składnosć. Kóždy druhi tydźeń pjatk wusyła něhdźe štyri mjeńšiny dołhi přinošk pod nadpismom „Naša serbska rěč“. Hižo wot lěta 2017 su słyšeć. Z nim wjedu wusyłanje „Dobra delnjoserbšćina“ dale, kotrež měješe znaty delnjoserbski wučer a słownikar Erwin Hanuš něšto lět na starosći.
