Budyšin. Přichodny filmowy wječor w Ekumeniskim tachantskim wobchodźe wotměwa so póndźelu, 21. oktobra, w 19.00 hodź. Předstaji so film „The Quiet Girl“ irskeho režisera Colma Bairéada. Filmowa drama, kotraž měješe w februaru 2022 na filmowym festiwalu w Berlinje swoju premjeru, ma krótkopowědančko spisowaćela Fostera Claira Keegana jako předłohu a je prěni irsko-rěčny film, kotryž bu za Oscar nominowany.
Dźeń astronomije
Budyšin. Na dnju astronomije, sobotu, 19. oktobra, přeprošuje Budyska šulska hwězdarnja wot 17 do 22 hodź. na wosebity podawk: Prěni raz wot lěta 2020 móžemy na tutym dnju komet na hwězdnišću bjez pomocnych srědkow wobkedźbować. Sobudźěłaćerjo hwězdarnje pak poskićuja zajimcam tež wobkedźbowanja přez teleskop, na přikład planetow Jupiter, Saturn abo wosebiteje žadnostki: Měsačka blisko Plejadow. Tež přednoški k aktualnym temam, mjez druhim wo aktualnym wuwiću astronawtiskeho předewzaća SpaceX, maja we wječornym programje. Zastup za dorosćenych wučinja 10 eurow, za dźěći do 16 lět 5 eurow.
Póndźelniše čitanje
Nic jenož na wsach, ale tež w městach maja mnozy doma skót. Něchtóžkuli nimo toho drobny skót plahuje. Wšitcy so wo strowotu swojich lubuškow prócuja. K tomu přinošować chce naša serija z pokiwami z weterinarneje mediciny. (43)
Wězo skót žane nawoči nima, chiba zo sadźiš pleńčatku raz nawoči na nós za šikwane foto. Wobłuk woči je tež we weterinarnej medicinje šěroki. Genetiske defekty, kotrež žadaja za kosmetiskej operaciju, lochke zahorjenja wokoło woči, ćeže na wóčku, defekty na zakładźe bakterijow a wirow abo tež problema cyłeho ćěła dla – warianty su mnohostronske. Za čłowjeka je widźenje něšto wulkotneho. Widźimy barby poměrnje jasnje w dalinje a w bjezposrědnjej bliskosći. Pola zwěrjatow je to hinak. Mnohe z nich widźa jenož w šěrych barbach, abo mozy njemóža wobrazy tak derje předźěłać. Někotre zwěrjata hladaja runjewon, druhe widźa, što so pódla nich stawa. Jasne pak je, spušće-li so zwěrjo na woči jako pomoc k orientaciji, je bjezdwěla ćežko za nje, jeli so zamóžnosć widźenja nadobo pohubjeńši, abo samo zhubi.
Mały Holešow (CS/SN). Loni so nazymski swjedźeń na rybarskim dworje w Małym Holešowje wotměł njeje, dokelž objekt na moderny centrum za kubłanje wo wobswěće přetwarjowachu. Nětko je twarjenje, kotrež wulkotnje z krajinu hornjołužiskeje hole a hatow harmoněruje, hotowe. Na nazymskim swjedźenju wčera dožiwi móhłrjec swoje njeoficialne wotewrjenje – oficialnje poswjeći so přichodny pjatk. Nětko, w nazymskich prózdninach, witaja tam hižo prěnje skupiny šulerjow, kotrež přenocuja. Hač do 15 šulerjow a kubłarjow ma tu nóclěh.
Jednaćel Tobias Kockert je sobotu mnohich hosći na swjedźeń domchowanki witał, kotryž zawod Krabatowy mlokowy swět mjeztym hižo dwanaty raz składnostnje Kulowskeje kermuše na swojim dworje wuhotuje.
Koćina (aha/SN). Njeličomne parkowace awta ze wšěch kónčin Sakskeje a Braniborskeje su přeradźili, zo běchu mnozy rjane wjedro wužili a sej do Koćiny dojěli. Kulowski farar Gabriš Nawka žohnowaše płody ratarskeho dźěła a zhromadnje so wšitcy „Strowa sy, Marija“ tež serbsce pomodlichu. Marta Zahrodnikec zahra dopołdnja na swojich dudach tež wjacore serbske pěsnje. Z tym njeje jenož serbskich wopytowarjow zahoriła.
Slepo (JoS/SN). Dobrych sydom lětdźesatkow hižo pěstuja Serbja tradiciju nazymskich koncertow. Po cyłej Łužicy su wone mjeztym z kulturnej tradiciju. Na wčerawši koncert w Serbskim kulturnym centrumje w Slepom, kotryž wuhotowa Serbska rejowanska skupina Smjerdźaca, je něhdźe 50 wopytowarjow přichwatało.
Před 60 lětami załoženy ansambl woswjeći za tři njedźele w Chrósćicach swój wulki jubilej. Něhdźe 80 čłonow wšelakeje staroby kulturnemu ćělesu přisłuša. Někotři z rejowarkow a rejowarjow, kotřiž běchu skupinu za swój čas załožili, so dźensa hišće aktiwnje na wustupach wobdźěluje. Tež w Slepom tomu tak běše. Wšitcy čłonojo kulturneho ansambla bydla w Smjerdźacej abo wokolnych wsach. Hłowny zaměr cyłka je pěstowanje a zachowanje serbskich rejow a serbskich pěsnjow, serbskeje hudźby scyła. Do kruha sobuskutkowacych słušeja nimo rejowarjow tež hercy a spěwarjo.
Ptačka lěta wuzwolili
Stuttgart. Šwišk (Hausrotschwanz) je „Ptak lěta 2025“. Kaž kampanju organizowacy Přirodoškitny zwjazk Němskeje NABU zdźěla, bu swójbje wroblow přisłušace zwěrjo we wobłuku digitalneho wothłosowanja z něhdźe třećinu wotumow wuzwolene. Wosebitosć družiny je, zo je so na nimale wšitke wobstejnosće wobswěta přiměriła a tuž jako wohrožena njepłaći.
Kandidat za krajne wubědźowanje
Lubin. Sydlišćo Witanojce-Bukowka (Wittmansdorf-Bückchen), dźěl gmejny Markojska Góla, zastupuje wokrjes Dubja-Błóta w přichodnym kole wubědźowanja „Naša wjes ma přichod“ na krajnej runinje. Jury chwali předewšěm „wulki čestnohamtski angažement“ wobydlerjow a „čiłe towarstwowe žiwjenje“. Najznaćiši přikład w tym zwisku je we wólnym času wutworjene wohnjowoborne zwučowanišćo, kotrež wužiwaja kameradojo cyłeho regiona.
Financy za „prěnju damu“?
Pančicy-Kukow. W Lejnjanskim hosćencu „K Lipje“ wotměje so wutoru, 15. oktobra, w 19 hodź. zhromadźizna gmejnskeje rady Pančicy-Kukow, na kotruž wjesnjanosta Markus Kreuz wutrobnje přeprošuje. Mjez druhim poda so rozprawa gmejny k dodźerženju hospodarskeho plana 2024 a znazorni so próstwa wo zwyšenje kapacity wot 32 na 50 pěstowarskich městnow w serbskej pěstowarni we Wotrowje.
Saněruja móst w Koćinje
Koćina. Po tym, zo je so tele dny na sewjernej kromje Koćiny saněrowanje betona při mosće přez Čorny Halštrow zahajiło, je puć do Salowa nětko na wosom dnjow zawrjeny. Wobjězdka přez Hózk je zarjadowana.
Serbske baje za cyłu swójbu
Kulow. Rěčnej motiwatorce projekta ZARI Marija Šołćic a Juliana Kaulfürstowa přeprošujetej wosebje swójby štwórtk, 17 oktobra, wot 10 hodź. do zetkawanišća wustawa Jakubetz w Kulowje na wosebite zarjadowanje k temje „serbske baje“. Tute nochcytej jenož čitajo předstajić, ale so tež zhromadnje na cyle kreatiwne wašnje z nimi rozestajeć.
Gmejnska rada w Radworju
Łuh (UM/SN). Před něšto časom su historiski tykowany dom kata z Lišeje Hory do bjezposrědneho susodstwa wětrnika při puću mjez Łuhom a Chasowom přenjesli. Twarske dźěła na nim su nětko zakónčene. Na arealu kołowokoło wětrnika pak je hišće wjace nastało.
We wobłuku Krabatoweho tydźenja zaběra so Serbski muzej w nazymskich prózdninach ze serbskej bajowej postawu Krabata a historiskej wosobinu Janka Šajatovića.
Budyšin (SN/lmc). Hač wodźenje po wustajeńcy za dorosćenych abo pisany a wotměnjawy program za šulske a pěstowarske dźěći – wostudu pasć w tutych prózdninach nichtó njetrjeba. Serbski muzej je 7. oktobra kaž tež wčera zajimowane dźěći na wosebity prózdninski poskitk přeprosył.