Bjezdomni we wohenju zahinyli
Čłon SPL je nětko zaso minister
Praha (SN/MiR). Čěska republika ma noweho ministra za kubłanje. Čěski prezident Petr Pavel je wčera po rozmołwje z čěskim premierom Petrom Fialu (wobydlerscy demokraća) wozjewił, zo chce dźensa do zastojnstwa dotalneho ministra za naležnosće Europskeje unije Mikuláša Beka (Stan) powołać. Serbam je Mikuláš Bek znaty jako čłon Towarstwa přećelow Serbow (SPL) w Praze. Šefredaktor Česko-lužickeho věstnika Radek Čermák rjekny na naprašowanje SN: „Po dorěčenju z předsydu SPL Lukášom Novosadom chcemoj so z Mikulášom Bekom zetkać. Njewěmy hišće, hdy rozmołwa budźe.“ Novosad a Čermák staj sej toho wědomaj, zo njeje so designěrowany politikar dotal politisce za naležnosće Serbow angažował. „Na zetkanju chcemoj jemu rozjasnić hódnotu poćahow Čechow k Serbam. Chcemoj tež wo podpěru prosyć, myslo na to, hač a na kotre wašnje móhło so čěske ministerstwo za kubłanje přichodnje na polu serbskeho šulstwa angažować“, tak Radek Čermák.
Zastojnstwo Beka přewozmje dotalny statny sekretar čěskeho wonkowneho ministerstwa Martin Dvořák.
Hospody tema wustajeńcy
Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej
Praha. Tež w susodnym kraju wjeselachu so ludźo nad dlěšim kóncom tydźenja. Nic jenož symboliske chodojty, palace so we wulkich wohenjach, wabjachu Čechow won na wsy, tež muzej Vysočina w Havličkowym Brodźe witaše zajimowanych do swojeje noweje wustajeńcy. „Člověk míní, hospoda mění“ („Čłowjek mysli, hospoda wodźi“) je moto zajimaweje přehladki, w kotrejž steji typiski čěski hosćenc w srjedźišću. Nastork za wustajeńcu dachu 140. narodniny spisowaćela Jaroslava Hašeka, awtora znateho romana „Dyrdomdeje dušneho wojaka Švejka“. Hašek bě wjele swojich woblubowanych powědančkow w korčmach napisał a tam runje tež swojeho Švejka stworił. Hašekowi potomnicy a „Swětowe towarstwo Jaroslava Hašeka“ wotměchu wot minjeneho pjatka hač do zašłeje njedźele w Lipnicach, hdźež awtor bydleše a tež zemrě, sympozij wo jeho žiwjenju a skutkowanju. Hašek, kiž narodźi so 30. jutrownika w Praze, je po měnjenju wjele wědomostnikow najznaćiši čěski humorista.
Prěnjej Čechaj so nawróćiłoj
Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej
Praha. Jan Liptavský, minister za wonkowne naležnosće, zdźěli minjenu póndźelu, zo běštaj mjez sto z pomocu Němskeje ze Sudana ewakuěrowanych wosobow dwaj Čechaj. Politikar chce so ze swojimi europskimi kolegami w Luxemburgskej zetkać, zo by tam z nimi wo aktualnym ćežkim połoženju w Sudanje wuradźował. Po aktualnych informacijach su hišće třo dalši čěscy staćenjo w krizowym kraju. Dwaj z nich móžetaj bórze kraj ze skupinu Turkow wopušćić. Třeći Čech, kiž je tuchwilu w Karthumje, čaka hišće na přihódnu składnosć, so domoj nawróćić móc.
Dokal z ukrainskim žitom?
Pólska chcyła miliony tonow zorna susodneho kraja přez přistawy wotbyć
Waršawa. Tunje žito a druhe ratarske wudźěłki z Ukrainy su w Pólskej dale wulki problem a nuzuja knježerstwo jednać. Na ćišć pólskich ratarjow je předsyda narodno-konserwatiwneje strony PiS Jarosław Kaczyński tele dny samo dalši import z Ukrainy zakazał. Mjeztym ma problem tež Europska unija na blidźe.
Festiwal Comic-Con w Praze
Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej
Praha. Čěski ministerski prezident Petr Fiala je so minjenu sobotu na puć do Azije podał. Na Filipinach, w Indoneskej, Singapuru, Vietnamje, Kazachstanje kaž tež w Uzbekistanje chce z najwažnišimi zastupjerjemi tutych krajow wo wikowanskich zwiskach jednać. Předewzaćeljo wšelakich hospodarskich branšow, z mašinotwarstwa abo lětadłoweje techniki kaž tež zastupjerjo brónjenskeje industrije, čěskeje wikowanskeje komory a Čěskeje wuwozoweje banki přewodźeja wodźaceho politikarja. Aziske kraje chcedźa wuše zwiski z Čěskej nawjazać a po tutym puću wikowanskej dominancy Chiny zadźěwać, praji Fiala krótko do swojeho wotlěta. To so derje hodźi, dokelž je čěska króna z 23,25 eurami swoju najsylnišu hódnotu za čas minjenych 15 lět docpěła. Analytikarjo wuchadźeja z toho, zo wostanje měna susodneho kraja w přichodnych měsacach w dalokej měrje stabilna. Krónje tuchwilne popušćenje inflacije tyje.
„Jeničce Amerika měr zaruča“
Pólski ministerski prezident Morawiecki w USA nowe brónje kupuje
Waršawa. Pólske knježerstwo je kruće rozsudźene wšitko činić, zo by kraj před móžnym wojerskim nadpadom Ruskeje škitało. Při tym nochcedźa so na nikoho spušćeć – chiba na USA. Swojemu přeswědčenju wotpowědnje je so ministerski prezident Mateusz Morawiecki hnydom jutrownu wutoru do Washingtona podał, zo by tam konkretnje wo runje tymle prašenju jednał. Jemu poboku běštaj general Krzysztof Nolbert a wulkopósłanc Pólskeje w USA Marek Magierowski. W swojej tobole měješe Morawiecki nakupnu lisćinu za brónje a nimo toho plan: Wobhladać chcyše sej zawody, hdźež brónje twarja, kotrež Pólska nuznje trjeba.
Olga Richterová: „Ně rěka ně“
Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej
Praha. 800 hotelowych hosći w Praze měješe lětsa njeměrnu jutrownu nóc. Po informacijach wohnjoweje wobory běchu so krótko do połnocy wotpadki w pincy hotela na Pankrácu zapalili. Na zbožo běchu wohnjowi wobornicy spěšnje na městnje a móžachu wjetšej škodźe zadźěwać. Sylneho kura dla dyrbjachu hosćo swoje stwy wopušćić a w prowiziskich přebytkach přenocować. Njedźelu so zaso do hotela wróćichu a móžachu sej tola hišće čěske jutry lubić dać.
Wupuć namakali
DIA – nowaagentura
Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej
Praha. Nowa statna digitalna a informaciska agentura (DIA) je 1. jutrownika dźěłać započała. Wona ma informaciske systemy zjawneho zarjadnistwa zjednotnić. Jeje prěni nadawk a zdobom wužadanje je digitalny personalny wupokaz. We wjele wobchodach płaća Češa mjeztym ze šmóratkom město z bankowej kartu. Přichodnje budu tež personalne wupokazy w swojich handyjach wotkłasć móc. Tak mjenowanu eDokladovku (eWupokaz) chce DIA najpozdźišo spočatk lěta 2024 zawjesć. Petr Kuchař, zastupowacy nawoda agentury, rozprawja, zo „prjedy hač móžemy zawjesć nowu formu tutoho oficialneho dokumenta, dyrbja so hišće někotre zakonje změnić. W nich mjenujcy ma zakótwjene być, zo njehodźi so identita potrjecheneje wosoby jeno z klasiskim wupokazom, ale runje tak z aplikaciju na mobilnym telefonje zwěsćić. Wězo dyrbimy so tež wo to starać, zo njeda so digitalny dokument sfalšować.“
